بهترین روش ساخت دوره آموزشی چیست؟ (محتوای مناسب برای دوره آموزشی)

بهترین روش ساخت دوره آموزشی

ساخت و تولید دوره آموزشی، کاری‌ست که اگر آن را درست و اساسی انجام دهید، قطعا برای شما منبع درآمد خوبی خواهد بود. اما چطور می‌توانید یک دوره آموزشی خوب تهیه کنید؟ اصلا بهترین روش ساخت دوره آموزشی چیست؟ چه مدل دوره‌ای، بهتر فروش می‌رود؟

در این مقاله می‌خواهیم روش های ساخت دوره آموزشی و نکات مهم در این باره را بررسی کنیم و بهترین روش را به شما معرفی کنیم، بیایید ابتدا به خوبی انواع محتواهای آموزشی را بشناسید و سپس تصمیم بگیرید. تا انتهای مطلب همراه ما باشید…

یادتان باشد فاکتورهای مختلفی بر روش ساخت دوره آموزشی تاثیرگذارند، مانند:

  • تعداد اعضای تیم
  • میزان دانش مخاطبان
  • اهداف کسب و کار
  • موضوعات انتخابی

و…

انواع محتوا برای استفاده در دوره آموزشی

همگی می‌دانیم افراد در تمام لحظاتی که دوره آموزشی می‌بینند، بالاترین میزان تمرکز را ندارند و هرچند دقیقه یکبار حواس آنها پرت می‌شود و اینگونه به درستی متوجه مفاهیم دوره آموزشی نخواهند شد!

دوره های اموزشی برنامه نویسی

چاره چیست؟

چاره‌ی کار این است که مخاطب را وادار به تعامل کنید از ابتدا تا انتهای دوره آموزشی! برای اینکه کاربر فعال‌تر رفتار کند و بهتر درگیر دوره آموزشی شود، باید از انواع مختلف محتوا و آنهایی که جذاب‌تر هستند استفاده کنید.

در این بخش انواع محتوایی که برای آموزش خوب هستند را معرفی می‌کنیم، اما شما باید با توجه به مخاطب هدف خود، تصمیم نهایی را بگیرید و از یک یا چند نوع محتوا در دوره آموزشی خود استفاده کنید.

۱- محتوای اسلایدی و ارائه

محتوای اسلایدی معمولا اولین نوع محتوایی‌ست که برای دوره آموزشی به ذهن می‌رسد! تهیه و تولید این نوع محتوا، نسبتا ساده و آسان است و در کنفرانس‌ها، دوره‌های آموزشی،کلاس‌ها، ارائه‌ها و … کاربرد دارد.

یک فایل اسلایدی می‌توانید حاوی نکات مهم، روند و جریان دوره آموزشی باشد که هم به شما هم مخاطبتان برای آموزش کمک خواهد کرد. این نوع محتوای آموزشی می‌تواند کاربردهای متنوعی داشته باشد، مثلا اگر اسناد و فایل‌هایی دارید که می‌توانند به یک دوره آموزشی تبدیل شوند، خیلی سریع و راحت می‌توانید آنها را ادغام کنید و در قالب اسلاید در بیاورید.

نرم افزار مایکروسافت پاورپوینت، به عنوان شناخته شده‌ترین ابزار برای ساخت اسلاید و ارائه در اختیار شما قرار دارد، اما می‌توانید از گوگل اسلاید نیز به صورت رایگان و بدون نیاز به نصب استفاده کنید؛ انتخاب با شماست.

بهترین روش ساخت دوره آموزشی

۲- کوئیز و تست

تست‌ها و آزمون‌ها، از ضروری‌ترین اجزای یک دوره آموزشی هستند. کوئیز یا همان آزمون به شما و شرکت‌کنندگان در دوره آموزشی کمک می‌کند که روند یادگیری را بسنجید و متوجه میزان اثربخشی یک دوره آموزشی شوید.

می‌توانید طبق برنامه‌ای مشخص، پس از پایان هر مبحث در دوره آموزشی، یک آزمون قرار دهید، این آزمون هم می‌تواند جهت رفع خستگی مخاطب استفاده شود هم اینکه میزان پیشرفت او را اندازه‌گیری کند. ابزارهای مختلفی برای برگزاری آزمون وجود دارد که یکی از آنها، گوگل فرم است. آموزش ساخت آزمون آنلاین در گوگل فرم را ببینید.

برای دوره‌های کوتاه، می‌توانید از آزمون‌های کوچک در پایان هر مبحث استفاده کنید، اما برای دوره‌های آموزشی بلندمدت و طولانی‌تر، بهتر است از یک آزمون پایانی و رسمی استفاده کنید و اسناد مورد نیاز را نیز به کاربر نشان دهید، مثلا پاسخ سوالات را در اختیار او بگذارید.

۳- محتوای ویدیویی

معمولا مخاطب با محتوای ویدیویی نسبت به متن و تصویر، بیشتر تعامل و ارتباط برقرار می‌کند. روش‌های مختلفی برای استفاده از ویدیو در دوره آموزشی وجود دارد، مانند:

  • دوره تمام ویدیویی

می‌توانید صرفا از ویدیو برای دوره‌های آموزشی استفاده کنید و تنها محتوای ویدیویی را در دوره‌ی خود قرار دهید. چندین و چند روش برای تولید ویدیو وجود دارد، مثلا می‌توانید از خودتان ویدیو بگیرید و تصاویر و اسلایدها را در آن ویدیو نمایش دهید یا موشن گرافیک آماده کنید و صدای خودتان را بر روی آن قرار دهید و چندین و چند روش دیگر …

  • استفاده از ویدیوهای تکمیلی

در این حالت، ویدیو به عنوان یک بخش از دوره آموزشی شما استفاده می‌شود و می‌توانید ویدیوهایی که خودتان تولید کرده‌اید یا ویدیوهای معتبر در سرتاسر وب را در دوره آموزشی خود مورد استفاده قرار دهید. البته اگر می‌خواهید به ویدیوهای تکمیلی تولید شده توسط دیگران اشاره کنید، آدرس ویدیو در اکانت یوتیوب یا آپارات آنها را قرار دهید.

برای اینکه یک دوره آموزشی تولید کنید، باید ابتدا محتوای آموزشی را آماده کنید و برای اینکار به یادگیری اصول تولید محتوا نیاز دارید، در دوره آموزشی کاپیتان تولید محتوا، هرآنچه نیاز دارید بدانید را گفته‌ایم، از لینک زیر دریافت کنید.

۴- پادکست

پادکست این‌روزها خیلی خیلی محبوب شده و جمعیت زیادی از آن برای یادگیری مباحث جدید و تحلیل و بررسی، استفاده می‌کنند. پادکست می‌تواند برای برندسازی و افزایش شناخت دیگران از شما، خیلی مفید باشد!

شما هم می‌توانید در کنار سایر محتواهای آموزشی، یک پادکست راه‌اندازی کنید و در مورد همان موضوع با متخصصان صحبت کنید و یا خودتان به تنهایی مهم‌ترین موضوعات را مطرح کنید و در هر اپیزود، نکات جدیدی را به دنبال‌کنندگان آموزش‌تان ارائه دهید.

افرادی که پر مشغله هستند، می‌توانند در زمان‌های اضافه و هنگام رانندگی و در مسیر بودن، به پادکست شما گوش دهند.

پیشنهاد ویژه: به صفحه پادکست اختصاصی ما یعنی کاری گپ هم سری بزنید!

کاری گپ

۵- شبیه سازی دیالوگ و مکالمه

شبیه‌سازی دیالوگ یکی از انواع محتوای آموزشی محسوب می‌شود و بدین صورت است که از مکالمات واقعی و سناریوهای مختلف برای آموزش دادن یک موضوع استفاده می‌شود.

با اینکار، داستان سرایی را در محتوای خود وارد می‌کنید و مخاطب و شخص آموزش بیننده، کاربرد نکات مهم را در محیط واقعی می‌بیند و تجربه می‌کند؛ همچنین این روش آموزشی، جذاب است و مخاطب را خسته نمی‌کند و صدالبته میزان ماندگاری مطالب در ذهن را نیز  افزایش می‌دهد.

البته این روش یکی از جدیدترین‌هاست و اگر بخواهید آن را به شکل حرفه‌ای و تعاملی طراحی کنید، باید ابزارهای مختلفی را مورد استفاده قرار دهید، برای اینکار از ابزار ispringsolutions می‌توانید استفاده کنید اما پلن رایگان آن، محدود است!

با این حال می‌توانید با ساخت میم و تصاویر ثابت و استفاده از این تصاویر در فایل ارائه خود، داستان سرایی کنید و توجه کاربر را جلب کنید.

استفاده از شبیه ساز مکالمه برای آموزش

۶- وبینار

یکی از انواع محتوای آموزشی که بسیار مورد استقبال قرار گرفته است، وبینار است. وبینار مشابه یک سمینار است ولی در فضای دیجیتال و اینترنت.

اکثر پلتفرم‌های برگزاری وبینار، به شما اجازه می‌دهند که جلسات خود را ضبط کنید و فایل آن را برای دانلود و استفاده مجدد در اختیار مخاطبان قرار دهید.

می‌توانید پس از برگزاری دوره آموزشی، برای پشتیبانی و خدمات بهتر، هرچندوقت یکبار وبینار پرسش و پاسخ برگزار کنید و به مهم‌ترین سوالات مخاطبان پاسخ دهید.

همچنین یک روش جالب برای دوره آموزشی این است که مجموعه‌ای از وبینارها را در قالب دوره منتشر کنید، چه دوره آنلاین باشد چه آفلاین. (مثلا یک دوره آموزشی و آنلاین را بدین صورت برگزار کنید: هر هفته یک وبینار)

۷- ویدیوی تعاملی

در حالت عادی، مخاطب می‌نشیند و از ابتدا تا انتهای دوره آموزشی ویدیویی شما را می‌بیند و تعجبی ندارد اگر پس از چند دقیقه حواس او پرت شود و سر از دنیای دیگری در بیاورد!

خوشبختانه تکنولوژی به قدری پیشرفت کرده است که می‌توانید در طول یک ویدیو، المان‌هایی برای تعامل با مخاطب اضافه کنید. مثلا یک دکمه بگذارید که در نیمه‌ی ویدیو نمایش داده شود و از کاربر بخواهد در آزمون این بخش شرکت کند، یا بر روی دکمه ادامه کلیک کند. با نرم افزار کمتازیا می‌توانید از پس این کار بربیایید.

۸- گیمیفیکیشن

طبیعت انسان، رقابت طلب است، حال این رقابت می‌تواند با دیگران باشد یا حتی با خود فرد! مثلا شخصی که در حال بازی کردن است و تلاش می‌کند رکوردهای پیشین خود را بهبود ببخشید یا از دوستان خود جلوتر بزند!

بازی کردن جذاب است و هیچکس موقع بازی کردن، چرت نمی‌زند! حالا فکر کنید این بازی را با یادگیری ترکیب کنیم، یعنی در حین بازی کردن، نکات آموزشی جدیدی یاد بگیرید، قطعا در این حالت می‌تواند زمان بیشتری برای یادگیری صرف کنید و تمرکزتان هم بالاتر خواهد بود.

گیمیفیکیشن (Gamification) یعنی از بازی در بستری استفاده کنیم که آن بستر برای بازی طراحی نشده است! مثلا استفاده از بازی در تبلیغات و بازاریابی یا آموزش، گیمیفیکیشن است.

شما نیز می‌توانید از بازی‌های ساده و فکری استفاده کنید تا نکات مهم را به کاربر آموزش دهید. مثلا این سایت را ببینید، این سایت با بازی به شما برنامه نویسی یاد می‌دهد: codingame.com

گیمیفیکیشن در آموزش

۹- ای بوک

کتاب الکترونیکی یا E-book یکی دیگر از انواع محتواهای آموزشی است که البته دور دوره‌ها، کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرد، اما بهرحال کاربرد و مزایای خودش را دارد.

می‌توانید مستندات، جریان‌ها و نکات مهم آموزشی را در قالب یک فایل pdf یا ورد با مخاطبان خود به اشتراک بگذارید. برای نمونه، کتاب آموزش تایپوگرافی را از لینک زیر دریافت کنید تا متوجه شوید.

چطور بهترین محتوا را برای دوره آموزشی تولید کنیم؟ (۵ نکته مهم)

تا اینجا به بررسی انواع محتوای آموزشی پرداختیم، اما چه نوع محتوایی برای شما و مخاطبتان مناسب‌تر است؟ اصلا چه نکاتی را باید رعایت کنید تا دوره آموزشی شما جذاب‌تر شود؟ همچنان با ما باشید…

۱- شناخت مخاطب و گپ‌های آموزشی

اولین گام و شاید مهم‌ترین، این است که مخاطبتان را بشناسید. سعی کنید از طریق برگزاری نظرسنجی‌های مختلف، ارتباط گرفتن با مخاطبان در صفحه‌های مجازی و هر راهی که در اختیار دارید، برای درک کردن او استفاده کنید. البته در این گام باید راجع به موضوع دوره آموزشی تصمیم گرفته باشید!

اگر در مورد شناخت مخاطب راهنمایی نیاز دارید، مطلب شناخت مخاطب محتوا می‌تواند به شما کمک کند.

سپس به سراغ رقبا بروید، دوره‌های آموزشی مشابه را ببینید، به نظر شما چه کمبودی دارند؟ چه نکات مهمی را جا انداخته‌اند که شما می‌توانید بگویید؟ گپ محتوا یعنی شکافی که رقبا دارند و کسی آن را پوشش نداده است. شما باید این گپ را پوشش دهید و دوره آموزشیِ بهتری ارائه کنید.

چطور بهترین نوع محتوا را برای دوره آموزشی انتخاب کنیم

۲- تنظیم استراتژی

برای هرکاری باید استراتژی داشته باشید و با نظم و طبق برنامه حرکت کنید وگرنه شاهد نتیجه خوبی نخواهید بود! پیش از آنکه شروع به آماده‌سازی دوره آموزشی کنید، حتما سرفصل‌ها و موضوعاتی که قصد دارید آموزش دهید را بنویسید و دسته‌بندی کنید. توصیه می‌کنیم موضوعات را در ۳ دسته‌ی زیر جای دهید:

(این نوع دسته‌بندی به شما کمک می‌کند که دید بهتری داشته باشید و بر روی موضوعات مهم‌تر، بهتر تمرکز کنید.)

۱- مطالبی که آموزش بیننده، باید حتما بداند.

موضوعات و مطالبی که برای مخاطب ضروری و حیاتی هستند و باید آنها را یاد بگیرد تا بتوان گفت این دوره، خروجی مطلوبی دارد.

۲- مطالبی که مخاطب باید بداند.

محتواهایی که مفاهیم کلیدی را مورد پوشش قرار می‌دهند و شخص آموزش بیننده نیاز دارد این موارد را به عنوان بخش اساسی یاد بگیرد.

۳- مطالبی که مخاطب می‌تواند یاد بگیرد.

محتوایی که دانستن آن، ارزش بیشتری برای مخاطب به همراه دارد. موضوعاتی که اهمیت دارند اما ضروری نیستند و در دسته “بهتر است بدانید” قرار می‌گیرند.

۳- انتخاب و تولید محتوای مناسب

اکنون هدف دارید، استراتژی هم دارید و می‌دانید چه موضوعاتی را می‌خواهید آموزش دهید. مناسب با مخاطبی که دارید، باید یک یا چند نوع محتوای خوب و جذاب را انتخاب کنید.

تجربه ثابت کرده که دوره‌های آموزشی ویدیویی، طرفدار بیشتری دارند، به خصوص ویدیوهایی که ترکیبی هستند، یعنی علاوه بر اسلاید و تصویر و موشن گرافیک، از تصویر آموزش دهنده هم در آنها استفاده شود.

اینکه با ویدیو یا تصویری، چهره خودتان را به مخاطب نشان دهید، باعث می‌شود که او بهتر با شما ارتباط برقرار کند و شما در نظر او معتمدتر خواهید بود.

۴- استفاده از رودمپ و راهنمای مسیر

حتما حتما ابتدای دوره آموزشی، یک رودمپ و راهنمای مسیر از آنچه قرار است کاربر یاد بگیرد، آماده کنید، سرفصل‌ها را به او بگویید تا بداند از کجا شروع می‌کند و به کجا می‌رسد.

البته سعی کنید تیترها و موضوعات مهم و اساسی را در این بخش بنویسید و از عنوان کردن همه‌ی مطالب و موضوعات کم اهمیت، دوری کنید.

رودمپ و مسیر یادگیری

۵- بالا بردن نرخ تعامل

در تمام مدت دوره آموزشی، سعی کنید با سوالات و تمرین‌های مختلف، مخاطب را وادار به تعامل کنید. کاری کنید در انتهای هر مبحث آموزشی، حتما آن را تمرین کند و به صورت عملی پیاده‌سازی کند تا در نهایت تمام مطالب را به خوبی آموزش ببیند و اگر سوالی هم برای او پیش آمد، بتواند از شما بپرسد. (این سوال را می‌تواند در قالب یک نظر، یک ایمیل یا هر حالت دیگری مطرح کند.)

چندکلام با چ یاب

در این مطلب سعی کردیم مهم‌ترین انواع محتوا برای ساخت دوره آموزشی را به شما معرفی کنیم و همچنین نکات اساسی و ضروری را بیان کنیم. امیدواریم خسته نشده باشید 🙂

به نظر شما چه آموزشی بهتر جوابگو است؟ دوره‌های آموزشی ویدیویی کافی هستند یا نیاز جامعه به سمت دیگری در حرکت است؟

راستی! تلگرام چ یاب رو برای با خبر شدن از آخرین دوره‌های آموزشی، محصولات و تخفیف های ویژه دنبال کنید.

با کمک از:

متولد خوزستان | فارغ‌التحصیل رشته مهندسی کامپیوتر 💻 | علاقه‌مند به عکاسی 📸، فوتبال ⚽ و برنامه‌نویسی