شما اینجا هستید تا بدانید سئو تکنیکال چیست و شامل چه مواردی می‌شود، پس به احتمال زیاد با مفهوم سئو (SEO) آشنا هستید، اما بگذارید خلاصه‌ای در این باره بگویم.
سئو یا همان SEO به معنای بهینه سازی موتورهای جستجوست؛ درواقع سئو شامل فرآیندهای بسیار مختلف و متفاوتی می‌شود که در نهایت هدف تمام تلاش‌ها و فرآیندها این است که سایت شما در نتایج جستجو، در جایگاه بهتری نمایش داده شود و کاربری که به سایت شما وارد می‌شود، با رضایت خاطر به فعالیت خود ادامه دهد.
این تعریف در مقابل وسعت دنیای سئو بسیار کوچک است، اما فکر می‌کنم به خوبی متوجه مفهوم آن شدید. مباحث مربوط به سئو بسیار گسترده هستند و به صورت کلی در ۳ دسته‌ی: ۱-سئوی داخلی، ۲-سئوی خارجی و ۳-سئوی تکنیکال جای می‌گیرند. برای آشنایی بیشتر با این ۳ بخش و همچنین نحوه کارکرد موتورهای جستجو، مطلب سئو چیست؟ را حتما مطالعه کنید.
در ادامه مطلب با من همراه باشید تا علاوه بر درک مفهوم سئوی تکنیکال و دلایل اهمیت آن، چک لیست جامعی از نکات فنی سئوی سایت در اختیار داشته باشید… همچنین در انتها اینفوگرافیک این چک لیست سئو تکنیکال را برای شما قرار داده‌ایم که می‌توانید آن را ذخیره کنید و با دیگران به اشتراک بگذارید.
سئو تکنیکال چیست؟
سئو تکنیکال یکی از مهم‌ترین بخش‌های سئو است. صفحات سایت شما باید اول کراول (Crawl) و ایندکس (index) شوند تا در نهایت بتوانند شانس رتبه گرفتن در نتایج جستجو را داشته باشند!
سئوی تکنیکال فرآیند و جریانی‌ست که هدف آن، بهینه سازی سایت در جهت بهتر دیده شدن و ایندکس شدن صفحات در موتور جستجوست. درنهایت، هدف سئوی تکنیکال این است که سایت بیشتر و به مراتب بهتر دیده شود و در نتایج جستجو، رتبه‌ی بهتری کسب کند.
سئوی فنی به شما این اطمینان را می‌دهد که وب‌سایتتان، نیازمندی‌های فنی لازم برای موتورهای جستجو را در خود جای داده و رعایت کرده است. مهم‌ترین عناصر سئو تکنیکال، شامل کراول، ایندکس، رندر کردن و معماری وب‌سایت می‌شود.
چرا سئوی فنی مهم است؟
اگر سوال شما این است که اصلا چرا سئو مهم است؟ توصیه می‌کنم اول مقاله دلایل اهمیت سئو را بخوانید و سپس به خواندن این مطلب ادامه دهید.
سئو مانند یک پازل است، که برای نتیجه گرفتن از آن، باید چندین و چند قطعه اساسی را درست بچینید و کنار هم بگذارید. اگر وب‌سایت شما بهترین محتواها را داشته باشد و بهترین لینکسازی برای آن انجام شود، ولی سئوی تکنیکال در آن اجرا نشده باشد، نتیجه چه خواهد بود؟
در این حالت سایت شما رتبه خوبی نمی‌گیرد!
در ساده‌ترین سطح و جایگاه، موتورهای جستجو همچون گوگل، باید بتوانند صفحات مختلف وب‌سایت شما را پیدا کنند، خزش کنند و در نهایت ایندکس کنند.
فکر نکنید همینکه گوگل تمام صفحات سایت را دید و ایندکس کرد، کار سئوی تکنیکال تمام شده است! شما فقط اولین مرحله را انجام داده‌اید.
وب‌سایت شما باید به طور کامل برای سئوی فنی، بهینه سازی شود. یعنی سایتتان امنیت داشته باشد، برای موبایل بهینه سازی شده باشد، صفحات و محتواهای تکراری نداشته باشد، از سرعت قابل قبولی برخوردار باشد و چندین و چند مورد دیگر که در ادامه خواهیم گفت….
ما نمی‌گوییم سایت شما حتما باید از نظر سئوی فنی و تکنیکال، عالی و کامل باشد (چنین چیزی شاید بتوان گفت حتی ممکن نیست) تا رتبه بگیرد! اما اگر به دنبال راحت‌تر رتبه گرفتن در گوگل و موتورهای جستجو هستید، پیاده‌سازی سئوی تکنیکال شانس بهتری در اختیارتان قرار می‌دهد.
چک لیست جامع سئو تکنیکال
در ادامه تمام مواردی که برای سئوی فنی سایت باید اجرا کنید را لیست کرده‌ایم. در حال حاضر ۱۶ مورد در این لیست وجود دارد، با گذشت زمان، این مطلب مرتب به‌روز می‌شود. پس حتما این صفحه را ذخیره کنید و به عنوان چک لیست سئو تکنیکال از آن استفاده کنید.
۱- بهبود امنیت سایت و فعالسازی SSL
امنیت سایت به یکی از فاکتورهای سئو تبدیل شده است و بر سئوی سایت موثر است، بدین صورت که نبود امنیت، بر روی سئو سایت شما تاثیر منفی خواهد گذاشت.
امروزه فعالیت‌های بسیار متفاوت و مهمی در سطح اینترنت درحال انجام هستند و برای اکثر این فعالیت‌ها، امنیت امری بسیار ضروری‌ست و بدون امنیت، در وهله اول کاربران به شما اعتماد نمی‌کنند و در وهله دوم گوگل نیز از شما روی برمی‌گرداند.
در این بین، HTTPS و گواهی SSL به یکی از سیگنال‌های رتبه‌گیری سایت تبدیل شده است. هر دیجیتال مارکتر و متخصص سئویی می‌داند که برای بهبود سئوی سایت، باید در درجه اول گواهی SSL را فعال کند.
آدرس سایت بدون گواهی SSL، با http شروع می‌شود، به مثال زیر دقت کنید:
http://example.com
اما زمانی‌که گواهی SSL فعال شود، آدرس سایت نیز به شکل زیر تغییر حالت می‌دهد:
https://example.com
این s کوچک، نشان دهنده‌ی امنیت سایت است و می‌گوید تمام اطلاعات کاربر در این سایت رمزگذاری شده و سپس بین کاربر و سرور جابجا می‌شوند، بنابراین امنیت اطلاعات بسیار بالاست و حتی در صورت هک شدن سایت، باز هم داده‌ها تا حدی در امان هستند.
اکثر سایت‌هایی که در نتایج جستجو رتبه خوبی دارند، این گواهی SSL را فعال کرده‌اند، برای فعالسازی می‌توانید عبارت خرید گواهی SSL را جستجو کنید و سایر مراحل مورد نیاز را پیگیری کنید.
البته دقت کنید فعالسازی SSL به این معنا نیست که سایت شما تمام و کمال امن است! امنیت مقوله‌ی بسیار پیچیده و گسترده‌ای‌ست و باید در این مورد بیشتر مطالعه کنید و از افراد متخصص کمک بگیرید.
۲- ساختار سایت
ساختار سایت (Site Structure) می‌توان گفت مهم‌ترین بخش سئوی فنی محسوب می‌شود، حتی شاید مهم‌تر از ایندکس شدن!
بسیاری از مشکلات و باگ‌هایی که زمان ایندکس و کراول شدن صفحات رخ می‌دهند، مربوط به همین طراحی و ساختار ضعیف سایت هستند. اگر ساختار سایت را به درستی طراحی کنید، به هیچ‌وجه نیاز نیست نگران ایندکس شدن صفحات باشید.
جالب است بدانید ساختار سایت بر تمام کارهایی که در جهت بهینه‌سازی سایت انجام می‌دهید، تاثیرگذار خواهد بود، از URLها گرفته تا نقشه سایت و …
ساختار وب‌سایت یعنی چطور تمام صفحات در وب‌سایت شما دسته بندی می‌شوند. بهترین ساختار برای سایت، ساختار Flat است، یعنی صفحات سایت تنها چند لینک با دیگری فاصله داشته باشند!
ساختار فلت باعث می‌شود گوگل و سایر موتورهای جستجو خیلی سریع و راحت تمام صفحات سایتتان را ببینند و آنها را ایندکس کنند. اگر به تصویر زیر دقت کنید، به خوبی متوجه ساختار فلت می‌شوید. (بالای تصویر، ساختار فلت و منظم و پایین تصویر، ساختار نامنظم است.)
با استفاده از ابزار زیر، می‌توانید نگاهی به ساختار سایت خود بیاندازید:
http://www.visualsitemapper.com
۳- نصب و اتصال سایت به سرچ کنسول
گوگل سرچ کنسول (گوگل وبمستر قدیمی) یک ابزار رایگان و کاربردی گوگل است که با استفاده از آن می‌توانید سایتتان را مانیتور کنید و مشکلات مربوط به نمایش سایت در نتایج جستجو را پیدا و برطرف کنید.
با استفاده از سرچ کنسول می‌توانید به راحتی مشکلات فنی سایت را پیدا کنید، نقشه سایت را وارد کنید، مشکلات ساختاری را ببینید و …
با مراجعه به بخش Coverage Report در سرچ کنسول، می‌توانید صفحات سایت را بررسی کنید و مشکلات مربوط به ایندکس و کراول شدن هر صفحه را ببینید.
همچنین برای گام‌ها و موارد بعدی، به حساب سرچ کنسول نیاز دارید و باید دسترسی لازم را داشته باشید، نصب سرچ کنسول بسیار ساده است و کافیست یک اکانت گوگل یا همان جیمیل فعال داشته باشید و به آدرس زیر بروید.
۴- ساخت نقشه سایت
جالب است بدانید گوگل اعلام کرده که دومین منبع مهم برای پیدا کردن URLها و صفحات سایت شما، نقشه سایت است. درضمن اولین منبع را اعلام نکرده است، اما به نظر می‌رسد لینک‌ها باشند چه لینک‌های داخلی چه خارجی.
بنابراین حتی الان که نسخه موبایل مهم‌تر است، همچنان نقشه سایت از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
نقشه سایت، همانطور که از نامش پیداست، مانند یک نقشه و مپ برای سایت است و صفحات سایت به همراه اولویت در آن قرار گرفته‌اند. ابزارهای مختلفی برای ساخت نقشه سایت در دسترس است و شما می‌توانید با استفاده از ابزار xml-sitemaps.com، یک نقشه سایت بسازید و آن را در بخش Sitemaps در گوگل سرچ کنسول وارد کنید.
همچنین برای وردپرس، پلاگین‌هایی همچون یواست سئو این ویژگی را دراختیارتان قرار می‌دهند.
نقشه سایت به عبارتی به گوگل می‌گوید که کدام صفحات سایت مهم‌تر هستند و همچنین تمام URLهای سایت را در اختیار موتور جستجو قرار می‌دهد تا در صورت ایندکس نشدن صفحات از راه‌های دیگر، از این طریق ایندکس شوند.
۵-تنظیمات فایل robots.txt
فایل robots.txt فایلی‌ست که به موتورهای جستجو می‌گوید کدام صفحات را می‌توانند ببینند و کدام صفحات را نمی‌توانند!
این فایل تماما برای موتورهای جستجوست و به آنها می‌گوید چه صفحه‌ای را نباید ببینند، چه صفحه‌ای را نباید ایندکس کنند و چه صفحاتی را ببینند! گاهی اوقات صفحات شما ممکن است از طریق لینک داخلی و … ایندکس و کراول شوند، این صفحات را می‌توانید در robots.txt بلاک کنید و کاری کنید اصلا گوگل و سایر موتورهای جستجو آنها را نبینند!
البته اخیرا گوگل اعلام کرده که بهتر است از روش‌های دیگر برای نوایندکس کردن صفحات وب استفاده کنید، اما همچنان این فایل برای سایر فرمت‌های محتوا مانند تصویر و ویدیو کاربرد دارد.
معمولا فایل robots.txt درپوشه اصلی وب سایت شما در هاست، قرار دارد و می‌توانید از آنجا آن را ویرایش کنید. همچنین اگر می‌خواهید این فایل را برای سایت‌های دیگر مشاهده کنید، کافیست مانند زیر، پس از آدرس کامل سایت عبارت robots.txt/ را وارد کنید.
https://cheyab.ir/robots.txt
۶- استفاده از بِرِدکرامب (Breadcrumb)
بردکرامب مسیری که محتوا در آن قرار دارد را نشان می‌دهد و می‌گوید که برای رسیدن به محتوا باید از چه مکان‌هایی گذر کنیم، به نوعی راهنمای مسیر است.
بردکرامب به صورت خودکار به صفحات دسته‌بندی و زیرصفحه‌های سایت شما لینک داخلی ایجاد می‌کند و از این جهت، کاملا به سئو و معماری سایت کمک می‌کند.
همچنین گوگل مسیر بردکرامب را در نتایج جستجو نشان می‌دهد که این مسئله اهمیت حضور بردکرامب را دوچندان می‌کند.
۷- استفاده از Structured data
حتما تا حالا مواردی از ریچ اسنیپت (rich snippet) را در نتایج جستجو دیده‌اید، گاهی به شکل چند سوال faq نمایش داده می‌شود، گاهی یک لیست است، گاهی یک دستور پخت و … ، به تصویر زیر دقت کنید، این یک نمونه ریچ اسنیپت است.
ریچ اسنیپت نتیجه‌ی استفاده از structured data در آن صفحه از سایت است. استفاده از استراکچر دیتا، به موتورهای جستجو کمک می‌کند تا محتوای شما را بهتر درک کنند و موضوع آن را بفهمند و در نتیجه منجر به ارسال یک سیگنال قوی برای سئو می‌شود.
درواقع ریچ اسنیپت باعث می‌شود نرخ CTR (تعداد کلیک نسبت به میزان نمایش) صفحات سایت شما بالا برود و همین مسئله بر روی رتبه سایت به صورت غیرمستقیم اثر می‌گذارد، این درحالی‌ست که خود استراکچر دیتا به صورت مستقیم یک سیگنال محسوب نمی‌شود!
سایت Schema.org منبع رسمی ساخت و ایجاد انواع کدهای استراکچر دیتاست.
۸- بهینه سازی نسخه موبایل و ریسپانسیو کردن سایت
طی چند سال اخیر، آنقدر جایگاه موبایل و گوشی هوشمند در زندگی روزمره پررنگ شده است که گوگل تصمیم گرفت ابتدا نسخه موبایل یک سایت را بررسی کند و سپس نسخه دسکتاپ را ببیند! به این قانون mobile first index می‌گویند یعنی اول سایت شما برای موبایل ایندکس می‌شود.
مهم‌ترین نکته برای ایجاد یک تجربه کاربری خوب آن هم در موبایل، این است که سایت شما ریسپانسیو باشد. یعنی هنگامی که کاربر با استفاده از موبایل صفحات سایت شما را می‌بیند، همه چیز مرتب به نظر برسد (از تصاویر گرفته تا متن و تمام المان‌های صفحه…) همچنین صفحات سایت فقط به صورت عمودی نیاز به اسکرول داشته باشند نه افقی!
ریسپانسیو بودن سایت، لازم است اما کافی نیست! نسخه موبایل سایت را به دقت طراحی و بررسی کنید، فاصله بین عناصر و دکمه‌ها آنقدر مناسب باشد که دست کاربر اشتباهی بر روی دکمه دیگری نرود.
برای اینکه بفهمید سایت شما موبایل فرندلی است یا خیر، به این لینک بروید و آدرس را وارد کنید. همچنین با استفاده از سرچ کنسول می‌توانید ایرادات و مشکلات نسخه موبایل سایتتان را پیدا کنید، کافیست به بخش Mobile usability مراجعه کنید.
۹- هدفمندسازی صفحات ۴۰۴
صفحات ۴۰۴ (ناموجود – not found) اجتناب ناپذیرند! بهرحال ممکن است کاربر چیزی بخواهد که اصلا در سایتتان ندارید و یا گم شود! در وهله اول باید تلاش کنید به صفحات ۴۰۴ لینک ندهید، در ادامه این مورد را به شما آموزش می‌دهیم.
اما اگر کاربر وارد صفحه ۴۰۴ شد چه می‌شود؟ اگر شما او را راهنمایی نکنید، صفحه را می‌بندد و برای همیشه می‌رود. به تصویر زیر دقت کنید:
ما در صفحه ۴۰۴، لینک‌های مهم و ضروری را در اختیار کاربر قرار داده‌ایم و او را راهنمایی کردیم… شما نیز باید چنین صفحه‌ای طراحی کنید و صفحات ۴۰۴ را به صورت هدفمند مدیریت کنید.
۱۰- بهینه سازی ساختار URLها
ساختار URLهای سایت نیز باید از قوانین مشخصی پیروی کنند و سازگار باشند. البته اگر سایت شما نسبتا کوچک است، نیاز نیست در این راستا بیش از حد فکر و عمل کنید!
اما در کل بهتر است URLهای سایت شما با یکدیگر سازگار باشند و از یک ساختار منطقی پیروی کنند، این مسئله به کاربر کمک می‌کند متوجه شود کجای سایت ایستاده است.
صفحات سایت را در دسته‌بندی‌های مختلف قرار دهید، گوگل دوست دارد بداند صفحات سایت شما در نماهای کلی‌تر، چه جایگاهی دارند و به چه چیزی مرتبطند.
۱۱- بررسی لینک‌های داخلی شکسته شده
داشتن لینک‌های مرده و شکسته شده در سایت شما، باعث نمی‌شود که فرآیند سئو به مشکل برخورد کند، گوگل هم می‌گوید که لینک‌های شکسته، مسئله و مشکل سئو نیستند!
اما اگر این لینک‌ها داخلی باشند، باعث می‌شوند که موتورهای جستجو و گوگل نتوانند به راحتی صفحات سایت شما را پیدا و کراول کنند! بنابراین بهتر است که لینک‌های داخلی شکسته شده را بیابید و ویرایش کنید.
ابزارهای مختلفی برای اینکار در دسترس هستند، ابزارهایی همچون SEMrush، ahrefs، screaming frog و … . همچنین می‌توانید از سایت brokenlinkcheck.com استفاده کنید و لینک‌های شکسته شده سایتتان را پیدا کنید.
۱۲- حذف محتواهای تکراری (duplicate content)
محتواهای تکراری ممکن است در هر سایتی به وجود بیاید، به خصوص اگر CMS شما به صورتی‌ست که چند نسخه از هر محتوا ایجاد می‌کند!
نکته‌ای که باید بدانید این است که محتوای تکراری از دو جنبه ممکن است به شما آسیب برساند: ۱- چند صفحه در سایتتان وجود دارد که مشابه هستند و ۲- برخی از محتواهای شما از سایت‌های دیگر کپی شده است.
در حالت اول، شما باید این صفحات را پیدا کنید، آنها را ادغام کنید و در نهایت یک صفحه را نوایندکس کنید. البته روش‌های متفاوتی برای برخورد با این صفحات وجود دارد که در این مقاله نمی‌گنجد!
اما در حالت دوم، باید صفحات را پیدا کنید، محتوای آنها را کاملا تغییر دهید و یا صفحات را نوایندکس کنید و در نهایت حذف نمایید.
یک نکته مهم دیگر هم این است که اگر سایت‌های دیگر محتوای شما را کپی کرده‌اند، لازم نیست نگران باشید، آنها باید نگران باشند!
ابزار site audit در سایت ahrefs می‌تواند محتواهای تکراری درون سایت شما را پیدا کند، اما برای پیدا کردن محتواهایی که از سایر سایت‌ها کپی شده‌اند، از ابزار copyscape.com استفاده کنید.
۱۳- نوایندکس کردن صفحات تگ و کتگوری
صفحات تگ و کتگوری (در حالتی که واقعا نیاز نیستند) بهتر است نوایندکس شوند، به خصوص برای بلاگ. این صفحات ارزش خاصی به مخاطب اضافه نمی‌کنند و کاربر زیادی هم وارد سایتتان نمی‌کنند.
در نهایت به صفحات زامبی تبدیل می‌شوند و رتبه و جایگاه سایت شما را بدتر می‌کنند. همچنین باعث به وجود آمدن صفحات duplicate می‌شوند و کار برای بهبود سئو سخت می‌شود.
اگر از وردپرس استفاده می‌کنید، در پلاگین یواست سئو می‌توانید با چند کلیک تمام این صفحات را یکجا، نوایندکس کنید.
۱۴- حذف زنجیره ریدایرکت‌ها
زمانی که چند سری ریدایرکت رخ دهد تا کاربر از صفحه مبدا به صفحه مقصد منتقل شود، زنجیره ریدایرکت اتفاق افتاده است!
به عنوان مثال اگر صفحه ۱ را به صفحه ۲ ریدایرکت کنیم و صفحه ۲ را به صفحه ۳ ریدایرکت نماییم، زنجیره ریدایرکت رخ داده است. این زنجیره، باعث می‌شود سرعت لود سایت به شدت افزایش یابد و این مسئله هم بر تجربه کاربر و هم سئو تاثیرگذار است.
هرچه سریعتر اقدام کنید و این زنجیره‌ها را از بین ببرید. ابزار ahrefs.com/webmaster-tools می‌تواند در این مورد یاری‌رسان شما باشد.
۱۵- افزایش سرعت سایت
سرعت سایت و صفحات، یکی از معدود استراتژی‌های سئو تکنیکال است که مستقیما بر رتبه سایت شما اثر می‌گذارد! به خصوص از زمانی که core web vitals به سرچ کنسول اضافه شد، این اهمیت نیز بیشتر شده است.
سرعت سایت، به خودی خود مقوله بسیار گسترده‌ای‌ست و در این مقاله نهایتا می‌توانیم اشاره‌ای به چند مورد داشته باشیم. درضمن برای بررسی وضعیت سرعت سایت، می‌توانید از ابزار GTmetrix استفاده کنید.
برای بهبود سرعت لود سایت، باید سایز صفحات را کاهش دهید، از lazy load استفاده کنید، کدهای CSS و جاوا اسکریپت را کاهش دهید، از کش و CDN بهره ببرید و تلاش کنید تعداد ریکوئست‌ها را در صفحه کاهش دهید. همچنین کیفیت هاست و سروری که استفاده می‌کنید حائز اهمیت است.
اگر از وردپرس استفاده می‌کنید، مقاله افزایش سرعت سایت وردپرسی می‌تواند برای شما مفید باشد.
۱۶- استفاده از hreflang برای سایت‌های چندزبانه
Hreflang یک ویژگی HTML است که برای سایت‌های چندزبانه و بین‌المللی کاربرد دارد. اگر سایت شما نیز از این دسته است و صفحاتی دارید که در چند زبان مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند، می‌توانید از این تگ استفاده کنید و به موتورهای جستجو این موضوع را اطلاع دهید.
در نهایت این تگ به موتورهای جستجو کمک می‌کند تا نسخه درست را به کاربر نشان دهند. با استفاده از ابزار Aleyda Solis’s Hreflang Generator Tool می‌توانید این کار را به آسانی انجام دهید.
اینفوگرافیک جامع سئو تکنیکال در ۲۰۲۱
در اینفوگرافیک زیر، توضیحی مختصر در مورد سئو تکنیکال ارائه دادیم و همچنین ۱۶ گام برای بهبود سئوی فنی سایت ذکر کردیم. این اینفوگرافیک را می‌توانید با دیگران به اشتراک بگذارید، فقط کافیست اشاره‌ای به نام ما یعنی چ یاب داشته باشید…
برای دانلود نسخه اصلی تصویر، اینجا کلیک کنید.
چند کلام با چ یاب
همانطور که گفتم این مطلب به مرور زمان آپدیت می‌شود و اگر تغییراتی در رفتار موتورهای جستجو دیده شود، همینجا اعمال خواهیم کرد.
هدف ما از این مطلب، ارائه یک چک لیست سئو تکنیکال بود نه آموزش کامل آن! زیرا آموزش سئو و به خصوص سئوی تکنیکال در قالب متن و ۲ ۳ هزار کلمه نمی‌گنجد و باید ساعت‌ها ویدیو دید، تجربه و تمرین کرد تا در این زمینه متخصص شد.
اما هر زمان قصد داشتید فرآیند سئوی تکنیکال را شروع کنید، این چک لیست را باز کنید و حواستان باشد مرحله‌ای از قلم نیافتد.
امیدوارم که این چک لیست سئو فنی مورد استفاده شما قرار بگیرد و بتوانید به آنچه که می‌خواهید برسید. منتظر نظرات و پیشنهاداتتان هستیم….
با کمک از:
