خلاصه نویسی در زندگی همه‌ی ما، نقش مهمی دارد و جزئی از زندگی است. می‌پرسید چطور؟ وقتی فیلمی که شب گذشته دیده‌اید را برای دوستتان تعریف می‌کنید، درواقع خلاصه گویی کرده‌اید.
حتی وقتی روزمره صحبت می‌کنیم، سعی می‌کنیم مفید و کم صحبت کنیم؛ به قول معروف : «کم گوی و گزیده گوی چون دُر». هدف ما از خلاصه‌گویی این است که حوصله‌ی مخاطب سر نرود، در زمان صرفه‌جویی کنیم و … .
اما چطور خلاصه‌ای کاربردی و اصولی بنویسیم؟
برای پاسخ به این سوال، اول من از شما یک سوال می‌پرسم آیا می‌توانید تعریفی برای خلاصه بیاورید؟
البته، در جواب این سوال همگی می‌گوییم که می‌دانیم خلاصه یعنی چه. اما چند لحظه بعد چیزی جز کلمه ی کم نویسی به ذهنمان نمی‌رسد. خب مقدمه کافیست، برویم سراغ اصل مطلب، حتما تا انتها همراه ما باشید…
خلاصه نویسی چیست ؟
خلاصه نویسی یک مرور کلی و چشم اندازی گسترده از یک محتواست که این محتوا می‌تواند کتاب، پادکست، فیلم، مقاله و هر چیزی باشد. اگر می‌خواهید بیشتر در مورد محتوا و چیستی آن بدانید، مقاله تولید محتوا و محتوا چیست را بخوانید.
این خلاصه نویسی برای هر فرد مثل اثر انگشت منحصر به فرد است! در واقع ذهن ما قسمت‌های طلایی و مهم متن را دریافت می‌کند و سپس با زبان خودش، آن را بیان می‌کند. خلاصه نویسی به مزاج ما بی حوصلگان هم بیشتر خوش می‌آید. این حرف را من نمی‌گویم، بلکه آمارها می‌گویند.
طبق آماری که بازاریابان منتشر کردند ۶۸ ٪ افراد محتواهای ۲۰۰ تا ۷۰۰ کلمه ای را بیشتر می‌پسندند، البته این بدین معنی نیست که یک محتوای ۲۰۰ کلمه ای خوب است! این محتوا بسیار محدود است و از لحاظ سئو هم اعتباری ندارد.
طبق آمار سال ۲۰۲۰ محتوای ۱۷۶۰ کلمه‌ای از نظر گوگل و بحث سئو مناسب‌ترین محتواست، اما دقت کنید که این عدد برای همه موضوعات صحیح نیست.
انواع روش‌های بازنویسی کدامند؟
بازنویسی از یک منبع شامل چندین روش مختلف است، مثلا:
- نقل قول
- پارافریز
- خلاصه نویسی
نقل قول: نقل قول به مواقعی گفته می‌شود که ما سخن فردی را در منبعی می‌بینیم، می‌پسندیم و عینا با همان کلمات تکرارش می‌کنیم.
پارافریز: پارافریز یعنی مفهوم کلی قسمتی از محتوایی را پسندیده‌ایم ولی از لحن، بیان و کلمات استفاده شده در آن محتوا خوشمان نمی‌آید یا اصلا نمی‌خواهیم همان متن را تکرار کنیم. در این حالت آن متن را تقریبا با همان تعداد کلمات ولی با لحن خودمان دوباره نویسی می‌کنیم.
خلاصه نویسی: خلاصه نویسی یعنی در یک محتوا یا مقاله‌ای طولانی چندین نکته‌ی جذاب دیده‌اید و این نکات ارزشمند و طلایی را در محتوایی که خودتان دارید می‌نویسید، به صورت فشرده و خلاصه‌وار بیان می‌کنید.
اما از کجا بدانیم خلاصـه نویسی مناسب ماست؟
کافیست به چند سوال ساده پاسخ دهید.
- آیا موضوعی جذاب و مرتبط با تحقیقات خود پیدا کرده‌اید که بسیار طولانی‌تر از آن است که بخواهید کل متن را نقل قول و یا حتی پارافریز کنید؟
- آیا خواننده ی مقاله‌ی شما، باید تمام جزئیات منبع را بداند یا فقط فهمیدن کلیات کافیست؟
- آیا قسمت خاصی از مقاله‌ی منبع، بیشتر از سایر قسمت‌ها ،مرتبط و تاثیرگذار است؟
اگر پاسختان به هریک ازاین سوالات بله بود، پس شما باید از خلاصه نویسی استفاده کنید.
چطور متنی را خلاصه نویسی کنیم؟
- کل متن را یک بار با دقت و ترجیحا با صدای بلند بخوانید. شما برای انجام یک خلاصه نویسی خوب، نیاز دارید ابتدا متن را درست و با دقت بخوانید تا آن را کاملا درک کنید. سپس می‌توانید نکات کلیدی و ارزشمند را از آن بیرون بکشید.
- موضوع اصلی متن را شناسایی کنید.
- درباره ی متنی که خوانده‌اید فکر کنید و مهم ترین نظریه‌ها و نکات آن را یادداشت کنید.
- نکات یادداشت شده را با کلمات و لحن خودتان بازنویسی کنید.
- متن نوشته شده را یک مرتبه دیگر بخوانید تا هم ایرادات نگارشی و املایی آن را رفع کنید و هم مطمئن شوید خیلی طولانی و شبیه به منبع نشده باشد. در صورت لزوم دوباره بخش‌هایی از متن را بازنویسی کنید.
چطور باید منبع را حین خلاصه نویسی ذکر کنیم؟
منبع خود را خیلی زود و سریع معرفی کنید. این کار به خواننده محتوا این اجازه را می‌دهد که درباره منبع، اطلاعات کسب کند و اگر محتوایی که خلاصه نویسی کرده‌اید برایش کافی نبود، سوالاتی داشت و یا حتی به موضوع علاقمند شد، از منبع اصلی استفاده کند.
حتی اگر از یک خط از منبعی نقل قول کرده باشیم باید نام آن را ذکر کنیم.
علاوه بر اینکه، منبع را باید در همان ابتدا معرفی کنیم، اگر متن خلاصه نویسی شده کمی طولانی شد می‌توانیم دوباره نام منبع را در بدنه ی متن بنویسیم. این کار را فقط یک مرتبه دیگر می‌توان تکرار کرد، زیرا این حس را به مخاطب می‌دهد که همچنان در حال خواندن خلاصه همان منبع است.
در پایان محتوا هم، طبق رویه همیشگی و مانند وبلاگ‌ها و … نام منبع را باید ذکر کرد.
کلام پایانی
سعی کردیم به صورت خلاصه در مورد اهمیت خلاصه نویسی و راهکارهای آن با شما صحبت کنیم. بهتر است اگر می‌خواهید موضوعی را یاد بگیرید ابتدا آن را بخوانید و با تمام نکاتی که گفتیم یک خلاصه عالی و خوب برای خودتان بنویسید. این کار هم باعث می‌شود سریع‌تر و بهتر موضوع را به خاطر بسپارید و هم مهارت نویسندگی شما را افزایش می‌دهد.
امیدوارم که این مقاله برای شما عزیزان مفید واقع شود. همچنین منتظر نظرات، انتقادات و پیشنهاداتتان هستیم. با ما همراه باشید.
راستی! تلگرام چ یاب رو برای با خبر شدن از آخرین دوره‌های آموزشی، محصولات و تخفیف های ویژه دنبال کنید.
منابع :
