محبوب مثل پایتون!(قسمت چهارم)

زبان برنامه نویسی پایتون cheyab.ir

در این سری از آموزش های زبان محبوب پایتون، با عملگرها آشنا خواهید شد، در آموزش قبلی زبان برنامه نویسی پایتون با انواع داده‌ای در پایتون آشنا شدید. در ابتدا نیاز است تا با مفهوم دقیق Operand و  Operator آشنا شوید؛

بهتر است با یک مثال شروع کنیم:
در مثال زیر، به اعداد ۵ و ۶، عملوند یا operand و به +، عملگر operator می‌گویند.
۱۱ = ۵ + ۶

عملگرهای زبان پایتون (python operatrs)

  • عملگرهای حسابی (Arithmetic)
  • عملگرهای مقایسه‌ای (Comparison)
  • عملگرهای واگذاری یا انتقال (Assignment)
  • عملگرهای منطقی (Logical)
  • عملگرهای شناسایی (Identity)
  • عملگرهای بیتی (Bitwise)
  • عملگرهای عضویت (Membership)

عملگرهای حسابی (Arithmetic)

فرض کنیدa برابر با ۱۵ وb برابر با ۵ است.

عملگر

توضیحات

مثال

+

دو عملوند را جمع می‌کند.

a + b = 20

عملوند سمت راست را منهای سمت چپ می‌کند.

a – b = 10

*

دو عملوند را در هم ضرب می‌کند.

a * b = 75

/

عملوند سمت چپ را بر عملوند سمت راست تقسیم می‌کند و خارج قسمت را نمایش می‌دهد.

a / b = 3

**

عملوند سمت چپ را به توان عملوند سمت راست می‌رساند.

a ** b = 759375

%

باقیمانده تقسیم عملوند سمت چپ بر عملوند سمت راست را محاسبه می‌کند.

a % b = 0

عملگرهای مقایسه‌ای (Comparison)

فرض کنیدa برابر با ۵ وb برابر با ۵۱ است.

عملگرها

توضیحات

مثال

==

اگر دو عملوند برابر باشد جواب true می‌دهد.

(a == b) is not true.

=!

اگر دو عملوند مخالف باشد جواب true می‌دهد.

(a != b) is true.

<>

اگر دو عملوند مخالف باشد جواب true می‌دهد.

(a <> b) is true.

>

اگرعملوند سمت چپ بزرگتر از عملوند سمت راست باشد،جواب true می‌دهد.

(a > b) is not true.

<

اگرعملوند سمت چپ کوچکتر از عملوند سمت راست باشد،جواب true می‌دهد.

(a < b) is true.

=>

اگرعملوند سمت چپ کوچکتر و مساوی عملوند سمت راست باشد،جواب true می‌دهد.

(a <= b) is true.

=<

اگرعملوند سمت چپ بزرگتر و مساوی عملوند سمت راست باشد،جواب true می‌دهد.

(a >= b) is not true.

عملگرهای واگذاری یا انتقال (Assignment)

عملگر =

مقدار سمت راست = را به عملوند سمت چپ نسبت می‌دهد.

a = b + c

این عملگرها دقیقا مشابه عمگرهای حسابی هستند به مثال‌های زیر توجه کنید:

دوره های اموزشی برنامه نویسی
c += a  برابر است با c = c + a
c -= a برابر است با c = c – a
c *= a برابر است با c = c * a
c /= a برابر است با c = c / a
c %= a برابر است با c = c % a
c **= a برابر است با c = c ** a

عملگرهای منطقی (Logical)

فرض کنید a برابر با ۲۰ و b برابر با ۱۰ است.

عملگر

توضیحات

مثال

And

اگر دو عملوند true یا مخالف صفر باشند آنگاه جواب true خواهدبود.

(a and b) is true.

Or

اگریکی از دو عملوند true یا مخالف صفر باشند آنگاه جواب true خواهدبود.

(a or b) is true.

Not

نتیجه‌ی عبارت بعد ازnot  را برعکس می‌کند یعنی اگر true بود، false برمی‌گرداند.

Not(a and b) is false.

عملگرهای شناسایی (Identity)

این عملگرها مکان دو شیء (Object) در حافظه را مقایسه می‌کنند.

عملگر

توضیحات

is

متغیرهای دو سمت عملگر را بررسی می‌کند و اگر به یک شیء اشاره کنند، true برمی‌گرداند.

is not

متغیرهای دو سمت عملگر را بررسی می‌کند و اگر به یک شیء اشاره نکنند، true برمی‌گرداند.

به مثال ذیل توجه کنید:

a = 20

b = 20


if ( a is b ):

   print ("Line 1 - a and b have same identity")

else:

   print ("Line 1 - a and b do not have same identity")


if ( id(a) == id(b) ):

   print ("Line 2 - a and b have same identity")

else:

   print ("Line 2 - a and b do not have same identity")


b = 30

if ( a is b ):

   print ("Line 3 - a and b have same identity")

else:

   print ("Line 3 - a and b do not have same identity")


if ( a is not b ):

   print ("Line 4 - a and b do not have same identity")

else:

   print ("Line 4 - a and b have same identity")

نتیجه‌ی کد بالا در عکس پایین مشخص است:

پایتون چ‌یاب cheyab.ir
پایتون چ‌یاب cheyab.i

عملگرهای بیتی (Bitwise)

فرض کنید:

a = 0001 1100
b = 0000 0101

مثال

عملگر

(a & b) = (0000 0100)

& = Binary AND

(a | b) = (0001 1101)

| = Binary OR

(a ^ b) = (0001 1001)

^ = Binary XOR

(~a ) = (1110 0011)

~ = Binary Ones Complement

a << 2 = (0111 0000)

<< = Binary Left Shift

a >> 2 = (0000 0111)

>> = Binary Right Shift

عملگرهای عضویت (Membership)

این عملگرها برای عملوندهایی شامل توالی یا sequence استفاده می‌شوند. مانند: List, string, tuple, …

عملگر

توضیحات

in

اگرعملوند سمت چپ در توالی سمت راست وجود‌داشت، true برمی‌گرداند.

 Not in

اگرعملوند سمت چپ در توالی سمت راست وجود‌نداشت، true برمی‌گرداند.

به مثال ذیل توجه کنید:

a = 10
b = 20
list = [1, 2, 3, 4, 5 ];

if ( a in list ):
   print ("Line 1 - a is available in the given list")
else:
   print ("Line 1 - a is not available in the given list")

if ( b not in list ):
   print ("Line 2 - b is not available in the given list")
else:
   print ("Line 2 - b is available in the given list")

a = 2
if ( a in list ):
   print ("Line 3 - a is available in the given list")
else:
   print ("Line 3 - a is not available in the given list")

نتیجه‌ی کد بالا در عکس زیرمشخص است:

پایتون چ‌یاب cheyab.ir
پایتون چ‌یاب cheyab.ir

در ادامه تقدم اجرای دستورات در زبان پایتون را مشاهده می‌کنید:

**
~ + –
* / % //
+ –
>> <<
&
^ |
<= < > >=
<> == !=
= %= /= //= -= += *= **=
is is not
in not in
not or and

تاثیرات تقدم دستورات را در مثال زیر مشاهده خواهید کرد:

a = 20
b = 10
c = 15
d = 5
e = 0

e = (a + b) * c / d       #( 30 * 15 ) / 5
print ("Value of (a + b) * c / d is ",  e)

e = ((a + b) * c) / d     # (30 * 15 ) / 5
print ("Value of ((a + b) * c) / d is ",  e)

e = (a + b) * (c / d);    # (30) * (15/5)
print ("Value of (a + b) * (c / d) is ",  e)

e = a + (b * c) / d;      #  20 + (150/5)
print ("Value of a + (b * c) / d is ",  e)

نتیجه در عکس ذیل قابل مشاهده است:

پایتون چ‌یاب cheyab.ir
پایتون چ‌یاب cheyab.ir

در این آموزش سعی شد تا با ساده ترین مثال ها با انواع عملگرها در زبان پایتون آشنا شویم،در قسمت بعدی آموزش زبان برنامه نویسی پایتون به بررسی دستورات شرطی و حلقه آشنا خواهید شد؛ ممنون که همراه مایید.

راستی!

جهت اطلاع از آخرین اخبار و آموزش های ما می‌توانید در کانال تلگرام چ یاب عضو شوید.

متولد خوزستان | فارغ‌التحصیل رشته مهندسی کامپیوتر 💻 | علاقه‌مند به عکاسی 📸، فوتبال ⚽ و برنامه‌نویسی